شخصی‌سازی و روند عدول از خودکاری زبان در شعر احمد عزیزی

چکیده فراهنجاری یکی از شگرد‌های برجسته‌سازی زبان در شعر و عدول از خودکاری آن است که کاربرد گونه‌های متعدد آن در شعر معاصر اهمیّت یافته، سیمایی متمایز به سبک آن بخشیده، موجبات تازگی در بیان و درنگ در دریافت معنای آن را فراهم آورده و عواطف و هیجانات شاعرانه را بدون ملاحظة معمول به زبان در چنین فضایی برای مخاطب نمایش می‌دهد. شعر احمد عزیزی یکی از نمودهای این تحوّل زبانی است که اصول ثابت زبان را شکسته، گسترة این نوزایی و عادت‌گریزی گشته و توجّه مخاطب را با دگردیسی در لایه‌های کاربردی زبان شعرش به شخصی‌سازی آن جلب می‌نماید. این پژوهش با هدف تبیین شگردهای فراهنجاری زبانی در شعر احمد عزیزی، عناصر زبانی سبک‌ساز را در سروده‌های شاعر به روش توصیفی- تحلیلی بررسی کرده و رهیافت‌های زبان شخصی شعرش را در آشنایی‌زدایی و عدول از خودکاری زبان تحلیل کرده‌است که چشم‌انداز کلّی تحقیق نشان می‌دهد، احمد عزیزی با بهره‌برداری از آرایه‌های تصویری نوین، کاربردهای ترکیبی نامعمول و تصرّف در اصول آوایی و گویشی، غبار عادت را از کلام عادی زدوده و ساحت شعرش را از آفرینش‌های دیگرگون سرشار نموده‌است، چنان که بار احساسات شاعرانه‌اش را بر دوش شخصی‌سازی زبان شعرش نهاده و درنگی مفهومی در نظام سخن‌پردازی و شاعری ایجادکرده‌است. واژگان کلیدی: احمد عزیزی، شخصی‌سازی زبان، فراهنجاری، زبان معیار، شعر معاصر.